Phosphate dehydrogenase là một enzyme quan trọng trong con đường pentose phosphate, chịu trách nhiệm chuyển đổi glucose-6-phosphate thành axit gluconic-6-phosphate. Quá trình này rất cần thiết cho quá trình chuyển hóa tế bào, bảo vệ chống oxy hóa và tổng hợp axit nucleic.
Phosphate dehydrogenase là một enzyme dimeric bao gồm hai tiểu đơn vị. Mỗi tiểu đơn vị chứa một trung tâm hoạt động chịu trách nhiệm liên kết các chất nền và xúc tác các phản ứng. Cấu trúc ba chiều của enzyme cho thấy các gốc amino acid chính trong trung tâm hoạt động của nó, rất cần thiết cho việc nhận dạng chất nền và các phản ứng xúc tác.
Phosphate dehydrogenase xúc tác quá trình khử hydro của glucose-6-phosphate để tạo thành 6-phosphogluconate. NADPH được tạo ra bởi phản ứng này được sử dụng trong nhiều quá trình chuyển hóa tế bào, bao gồm tổng hợp lipid và bảo vệ chống oxy hóa. Việc tạo ra NADPH rất quan trọng để duy trì cân bằng oxy hóa khử trong tế bào và tổng hợp DNA và RNA.
Phosphate dehydrogenase hỗ trợ tổng hợp lipid và bảo vệ chống lại stress oxy hóa bằng cách cung cấp NADPH, chất cần thiết cho sự phát triển của tế bào và duy trì chức năng bình thường.
NADPH đóng vai trò quan trọng trong việc chống oxy hóa bằng cách cung cấp chất khử tương đương cho các enzyme chống oxy hóa như glutathione reductase, giúp loại bỏ các loại oxy phản ứng (ROS) và các gốc tự do, đồng thời bảo vệ tế bào khỏi tổn thương oxy hóa.
Con đường pentose phosphate cũng cung cấp các chất tiền thân quan trọng cho quá trình tổng hợp axit nucleic (như ribose-5-phosphate), đóng vai trò không thể thay thế trong quá trình tổng hợp DNA và RNA.
Sự bất thường trong hoạt động của phosphate dehydrogenase có liên quan đến nhiều loại bệnh. Ví dụ, một số tế bào ung thư biểu hiện hoạt động cao bất thường của enzyme này, giúp tế bào ung thư tồn tại trong điều kiện stress oxy hóa. Ngoài ra, sự thiếu hụt phosphate dehydrogenase có thể dẫn đến bệnh tan máu hồng cầu, vì các tế bào hồng cầu dựa vào enzyme này để tạo ra NADPH để duy trì khả năng chống oxy hóa của chúng.
Nghiên cứu đã chỉ ra rằng một số bệnh ung thư, chẳng hạn như bệnh bạch cầu và khối u, cho thấy hoạt động tăng lên của phosphate dehydrogenase. Sự gia tăng này có thể giúp các tế bào ung thư sống sót ở mức độ stress oxy hóa cao, đặc biệt là trong môi trường vi mô của khối u.
Thiếu hụt phosphat dehydrogenase là một rối loạn di truyền đặc trưng bởi tình trạng thiếu máu tan máu của hồng cầu. Bệnh thường khởi phát sau khi một cá nhân tiếp xúc với thuốc, nhiễm trùng hoặc các tác nhân gây stress oxy hóa khác.
Phosphate dehydrogenase đóng vai trò quan trọng trong quá trình chuyển hóa tế bào, bảo vệ chống oxy hóa và tổng hợp axit nucleic. Hiểu được cấu trúc, chức năng và cơ chế điều hòa của nó sẽ giúp chúng ta hiểu sâu hơn về vai trò của nó trong trạng thái sinh lý và bệnh lý bình thường. Ngoài ra, phosphate dehydrogenase có ý nghĩa to lớn trong nghiên cứu bệnh tật và phát triển các chiến lược điều trị tiềm năng.